برنامه ریزی مالی شخصی یک روش هدفمند است که توسط آن، یک فرد منابع مالی خود را از طریق مدیریت صحیح امور مالی خود به حداکثر میرساند تا به بهترین نحو به اهداف و مقاصد مالی خود دست یابد. برنامه ریزی در زمینه مالی یکی از مهمترین کارهایی است که در جهت حفظ سلامت مالی خودمان میتوانیم انجام دهیم.
یکی از مهمترین مزایای برنامه ریزی مالی در زندگی کاهش استرس ناشی از چالشها و مسائل مالی است. برای مثال زمانی که با هزینههای برنامه ریزی نشده (برای مثال هزینه درمان) مواجه شویم، در صورت ناتوانی در تامین هزینههای آن موضوع، با استرس زیادی روبرو خواهیم شد. داشتن برنامه ریزی مالی میتواند ما را در مدیریت تمامی جوانب مالی زندگی مان یاری دهد. در این نوشته در مورد برنامه ریزی مالی در زندگی شخصی و مراحل مختلف آن صحبت خواهیم کرد.
1. تعریف اهداف مالی
اولین قدم در برنامه ریزی مالی شخصی، تعیین هدف شماست. چرا و به چه دلیل میخواهید برنامه ریزی مالی داشته باشید. تامین هزینههای تحصیل، انجام سفرهای بیشتر، خرید خودرو بهتر و یا پایان اجاره نشینی و خرید خانه نمونههایی از اهداف مالی هستند. یک برنامه مالی خوب برنامهای است که وضعیت شفافی از وضعیت مالی کنونی شما ارائه دهد و اهداف معینی در آن وجود داشته باشد. اهدافی که واقعی و قابل تحقق بوده و بتوان در مدت معینی به آن دست پیدا کرد.

2. مدیریت درآمد
مرحله دوم در برنامه ریزی مالی، مدیریت درآمدتان است. تا زمانی که نظم و مدیریتی در درآمد خود نداشته باشید، هیچ معجزه ای رخ نخواهد داد و به اهداف مالی خود نخواهید رسید. میزان درآمد شما در تعیین بودجه بندی اصولی نقش مهمی دارد. اولین گام در مدیریت درآمد آگاهی کامل از مخارج ثابت و متغیر شما میباشد. یک برگه کاغذ بردارید و لیستی از مخارج ثابت خود را در آن یادداشت کنید. سپس با دقت آن را بررسی کنید که آیا هزینهای غیرضروری در فهرست شما وجود دارد که بتوان آن را حذف کرد و یا با هزینه کمتری آن را تامین کنید؟ انجام این کار باعث میشود هزینههای غیرضروری خود را شناسایی کرده و درآمد خود را به سادگی مدیریت کنید. استفاده از یک اپلیکیشن مدیریت حساب شخصی به شما در این زمینه کمک زیادی میکند.
3.آگاهی از وضعیت سلامت مالی خود
در مرحله قبل فهرستی از مخارج ثابت خود تهیه کردید. حال جمع کل هزینههای ثابت خود را حساب کنید و عدد بدست آمده را از مقدار درآمد کل خود تفریق کنید. عددی که باقی میماند مقداری است که میتوانید با آن به وضعیت مالی خود پی ببرید. اگر عدد باقی مانده صفر و یا منفی باشد، شما در وضعیت نامطلوب (ناسلامتی مالی) قرار دارید. در این صورت شما باید به تغییر نحوه درآمد زایی خود فکر کنید. برای مثال ممکن است به فکر یادگیری یک مهارت تخصصی و ارزشمندتر باشید. داشتن یک تخصص ارزشمند که جامعه به آن نیاز دارد، باعث میشود میزان درآمد شما بیشتر شود. در صورتی که میزان درآمد شما از میزان هزینههای ثابت شما به مقدار قابل توجهی (برای مثال بیش از دو برابر) بیشتر باشد، وضعیت سلامت مالی شما در حد مطلوبی قرار دارد و امکان سرمایه گذاری و تقویت وضعیت مالی شما وجود دارد.
4- سرمایه گذاری و کسب درآمد
اگر میزان درآمد شما بیش از مخارج ثابت شما میباشد، این فرصت برای شما فراهم میشود که با باقی مانده پول خود در یک زمینه خاص سرمایه گذاری کنید. یکی از روشهای کسب درآمد، سرمایه گذاری مقداری پول در یک کسب و کار است. سرمایه گذاری در بورس، خرید زمین و یا مسکن و مشارکت در ساخت مجتمعهای آپارتمانی نمونههایی از سرمایه گذرای مالی هستند که متناسب با بودجه و مقدار توان مالی تان میتوانید در یکی از آنها شرکت کنید. این کار نیاز به شناخت بازار مالی مورد نظر و همچنین مشورت با افراد با تجربه در زمینه مرتبط میباشد.

5- برنامه برای زمان بازنشستگی
یک برنامه ریزی مالی شخصی صحیح و اصولی تمامی جوانب زندگی را در نظر میگیرد. همان گونه که هزینههای اضطراری در آن در نظر گرفته میشود، زمان بازنشستگی و ناتوانی جسمی نیز در نظر گرفته میشود. پرداخت هزینه بیمه از اولین سالهای کسب درآمد این اطمینان را به شما خواهد داد که در زمان ناتوانی از انجام کار (بازنشستگی) قادر به تامین هزینههای ثابت خود باشید. همچنین تخصیص بخشی از درآمد خود در بازارهای سرمایه گذاری یکی از مواردی است که باعث خواهد شد در زمان بازنشستگی نیز دغدغه مالی نداشته باشید.

نتیجه گیری و کلام آخر:
ما در این نوشته در مورد مهمترین عوامل برنامه ریزی مالی شخصی صحبت کردیم. در ابتدا به اهمیت تعیین اهداف مالی بعنوان اولین قدم لازم برای برنامه ریزی مالی اشاره کردیم. سپس به اهمیت مانیتور کردن دخل و خرج و مدیریت درآمد اشاره کردیم و همانگونه که بیان کردیم آگاهی از وضعیت هزینهها و میزان درآمد نقش مهمی در تعیین سلامت مالی ما دارد. آماده بودن برای پرداخت هزینههای اضطراری و زمان بازنشستگی از دیگر عواملی بود که به آنها در این نوشته پرداخته شد.
سایر نوشتهها: