ویروس کرونا که شیوع آن ابتدا از ووهان چین آغاز شد، پس از گذشت یک سال علاوه بر سلامت جهانی، بر صنعت گردشگری، اعتماد مصرف کنندگان و عادت‌های مصرفی آنان، تورم، نرخ بیکاری و قیمت نفت نیز تاثرات منفی و جبران ناپذیری داشته است. به طوری که طبق گفته صندوق بین المللی پول، رکود اقتصادی سال 2020 در طی یک قرن اخیر بی سابقه بوده است! و برخی کشور‌ها برای تقویت اقتصاد خود از این صندوق تقاضای پول کرده‌اند. در ادامه برخی تاثیرات مخرب پاندومی کرونا بر ابعاد گوناگون اقتصاد جهانی در سال گذشته را بررسی خواهیم کرد.
صنعت گردشگری؛ اصلی ترین قربانی ویروس کرونا
شاید بتوان گفت اولین ترکش کرونا به گردشگری اصابت کرد. بعد از جنگ جهانی دوم، گردشگری یکی از پویا‌ترین و درآمدزا ترین صنعت‌های جهان به بخصوص در کشور‌های در حال توسعه بوده است. با شیوع ویروس کرونا، بسته شدن مرز‌های کشور‌ها و به دنبال آن لغو بسیاری از پرواز‌های هواپیمایی و سفر‌های تفریحی و کاری، صنعت گردشگری و خدمات وابسته به آن ضربه سنگینی خورد و صد‌ها میلیون شغل در سراسر جهان در معرض خطر گرفت.
افزایش شمار بیکاران
درپی شیوع کرونا و بحران‌های اقتصادی، بسیاری از شرکت‌ها با ورشکستگی مواجه شدند یا بسیاری از نیرو‌های خود را تعدیل کردند. در نتیجه نرخ بیکاری در برخی کشور‌ها به طور چشم‌گیری افزایش یافت. نرخ بیکاری در ژاپن 3.1 درصد افزایش داشته است. در بریتانیا 19 درصد از کارکنان به مرخصی اجباری رفته‌اند و در ایالات متحده نرخ بیکاری با افزایش بیش از 16 درصد همراه بوده است.
رکود اقتصادی
صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده است که رکود اقتصاد جهانی در سال 2020 در نود سال اخیر بی سابقه بوده است. در کشور فرانسه کاهش تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال 2020 ، با کاهش 13.8 درصد همراه بوده است. اسپانیا یکی از کشور‌های حوزه اروپا بود که در یک سال اخیر به دلیل وارد شدن ضربه به صنعت گردشگری، عمیق‌ترین رکود اقتصادی خود را در سال گذشته تجربه کرده است. کاهش تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال 2020 در این کشور به 18.5 درصد رسید.
تاثیر ویروس کرونا بر بازار بورس
با افزایش شمار مبتلایان به ویروس کرونا، بازار‌های شاخص بورس در جهان از جمله: داوجونز، فوتسی و نیکی، شاهد افت شدید شدند. شاخص دکس بورس آلمان با افت 3.9 درصدی و شاخص فوتسی-100 بورس لندن با کاهش 3.34 درصدی همراه بوده‌اند. همچنین شاخص بازار مالی اتحادیه اروپا (یورو استاکس) نیز کاهش 2 درصدی را تجربه کرد.
قیمت نفت
همزمان با شروع محدودیت‌های ناشی از کرونا خانه نشینی مردم و تقاضا برای نفت نیز کاهش یافت. قیمت نفت خام که پیش از کووید نیز به دلیل کشمکش بین روسیه و اوپک تحت تاثیر قرار گرفته بود، با شیوع کرونا کاهشی بیش از پیش داشت. قیمت نفت خام برنت نیز که در اروپا به عنوان شاخص استفاده می‌شود، در سال اخیر به زیر 20 دلار رسید که بیش از 18 سال گذشته خود بود.
شیوع ویروس کرونا و کاهش اعتماد مصرف کنندگان
طبق تحقیقاتی که در دانشگاه دانشگاه هاروارد انجام شد، عملکرد بازار‌های مالی و سطح اعتماد مصرف کننده دو فاکتور مرتبط به یکدیگر هستند که رابطه مستقیمی باهم دارند. زمانی که شوکی به بازار‌های مالی وارد می‌شود، بازار برای ماه‌ها با کاهش ارزش روبه رو می‌شود. حتی پس از کاهش دوره افت ارزش و احیای مجدد بازار نیز اعتماد مصرف کننده باز نمی‌گردد. کاهش اعتماد به اقتصاد یکی از فاکتور‌های بسیار مهم برای توسعه اقتصادی و ایجاد کسب و کار در کشور‌ها است.
همانطور که دیدیم ویروس کرونا در یک سال اخیر خسارت‌های زیادی را به ابعاد گوناگون اقتصاد جهانی وارد کرده است که جبران آن تا سال‌های زیادی طول می‌کشد. البته در سال جدید، امید به دستیابی به واکسن، با کاهش محدودیت‌ها و بهبود نسبی اقتصاد همراه بوده است.
